عبدالله مرادی- گروه اجتماعی
ایل زردوئی یکی از ایل های بزرگ و اصلی اورامانات است که به صورت کاملا سنتی و ایرانی اقدام به کوچ ۱۲ ماه در ییلاق و قشلاق های خود می کنند.
به گزارش خبرنگار میلکان، این ایل مرتع و سکونت‌گاه‌های ثابت و همیشگی خودش را دارد.
ویراش یکی از ییلاق های ایل زردویی است. این مردم سخت کوش معمولاً دام‌های خود را تابستان ها به مراتع اطراف این سکونتگاه می برند.
مسیر سخت و صعب العبور ۱۶ کیلومتری روستای زردویی تا منطقه ویراش را تنها با تویوتا های دو کابینی میشود در یک ساعت طی کرد که بخشی از فرهنگ و برند این مناطق کوهستانی شده است.
ییلاق ویراش با دو چشمه اصلی و چند چشمه کوچک در کوهستان تا امسال برای تامین آب شرب و دام عشایر با مشکل عمده‌ای مواجه نبوده است.
پیرمردان و پیرزنان این ایل می‌گویند: طی ۵۰ سالی که به این منطقه آمده‌ایم و تعریف هایی که از چند سده قبل شنیده‌ایم،هیچگاه ییلاق با مشکل آب مواجه نبوده است.
فریبرز عزیزی از فعالان فرهنگی اجتماعی استان کرمانشاه و از اهالی زردوئی نیز گفت: روزگاری بالغ بر یکصد خانواده در این منطقه مشغول کوچ روی بودند که با توجه به مشکلات سالهای اخیر در حال حاضر تنها ۳۵ خانوار در این منطقه سکونت دارند.
وی اظهار داشت: عشایر زردویی بالغ بر ۵ هزار رأس دام سبک و ۵۰۰ رأس دام سنگین در ییلاق ویراش دارند. یکی از چشمه‌ها کاملاً خشک شده و آن یکی کفاف آب شرب مردم را نمی دهد، چه برسد به دام ها.
این فعال فرهنگی یادآور شد: تداوم این وضعیت موجب میشود فرهنگ عشایری و کوچ به فراموشی سپرده شود. اگر این اتفاق بیافتد خرده فرهنگ هایی که در دل این مردم است به فراموشی سپرده میشود. تولیدات و امنیت منطقه نیز به خطر خواهد افتاد.
وی احیا قنات و چشمه را یکی از کارهایی دانست که باید در میان مدت انجام شود و تصریح کرد: در حال حاضر نیاز به ۵ تا ۶ هزار لیتر آب داریم تا نیازهای حداقلی مردم و دام هایشان برآورده شود.
اهالی با فرهنگ این دیار با رعایت کامل جیره بندی و برداشت آب به میزانی که برای آنها تعیین شده است پای چشمه می آیند و هرکدام چند دبه آب را برای شرب و امورات روزمره برمی‌دارند.
پس از ساعت ۲ و ۳ بعد از ظهر برای ذخیره شدن آب مورد نیاز احشام در مخازن، دیگر کسی از چشمه آب بر نمی دارد تا هنگام برگشت احشام از مراتع مقداری آب در منبع ذخیره شود.
یکی از عشایر می‌گوید: طی هفته های اخیر وضعیت آب بحرانی شده است. با تانکر هایی که بر روی تویوتاهای دوکابین سوار میشود و دبه‌های ۲۰ لیتری از زردوئی برایمان آب می آورند. با توجه به وضعیت سخت معیشتی که برای مردم پیش آمده است فراخوانی در کانال تلگرامی زردویی داده شده است و هم‌دیاری هایمان به کمک ما آمده‌اند و بخش هایی از هزینه حمل آب را متقبل می‌شوند.
روزانه ۶ تا ۷ تانکر یک‌هزار لیتری آب با هزینه‌ای بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای آنها می آورند. وجود باغات و درختان تنومند منطقه ویراش نشان از وجود آب و زندگی خوش مردمان این منطقه در گذشته نه چندان دور را می دهد.
مدیر کل امور عشایر استان کرمانشاه عدم وجود راه دسترسی مناسب را چالش اصلی آبرسانی سیار به این منطقه عنوان کرد و گفت: سال گذشته برای بهسازی چشمه، مخزن و خط انتقال یکی از چشمه های این منطقه بالغ بر ۳۰۰ میلیون تومان اعتبار هزینه شد.
بهزاد محمدی تصریح‌کرد: امکان بالا رفتن ماشین سنگین از مسیر زردویی وجود ندارد. مسیر “گرده” نیز نیاز به تیغه زنی دارد که در حال انتقال یک دستگاه ماشین راهسازی به این منطقه هستیم تا مسیر را برای عبور کامیون ۶تن فراهم کنیم.
وی اظهار داشت: عدم تخصیص اعتبار در فرصت مناسب موجب می شود که تیغه زنی راه ها که باید در بهار انجام شود در پاییز تخصیص اعتبار شود.
مدیرکل امور عشایری استان کرمانشاه تصریح کرد: آبرسانی سیار در مناطق ییلاقی استان با ۳۰ دستگاه کامیون تانکر دار و روزانه بیش از ۱۵۰۰ متر مکعب انجام میشود.
وی اظهارداشت: به منظور تامین آب شرب خانوار و دام آنها در محل درب سیاه چادر در اختیار عشایر قرار می گیرد . لازم به ذکر است آبرسانی سیار به صورت کاملاً رایگان بوده که نسبت به سال گذشته که میزان آبرسانی سیار حدود هزار مترمکعب بوده ۵۰ درصد افزایش داشته است.
محمدی بیان داشت: استان کرمانشاه تنها استانی است که آبرسانی سیار به صورت رایگان انجام می‌دهد. این خدمت علاوه بر داخل استان در فصل قشلاق در خارج از استان نیز کماکان ادامه دارد.
وی خاطرنشان ساخت : در دو سال اخیر از محل اعتبارات ملی بند ه تبصره ۴ بیش از ۱۰ نقطه پر تجمع عشایر شناسایی که با حفر چاه و بعضاً به سازی چشمه و خط انتقال و احداث مخزن نسبت به تامین آب شرب ثابت بهداشتی و سالم برای بیش از ۸۵۰ خانوار اقدام شده است.
سرپرست فرمانداری پاوه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار میلکان گفت: در ملاقاتی که هفته پیش با نمایندگان مردم این منطقه داشتیم، مشکل تامین آب و راه دسترسی را مطرح کردند. با توجه به حیطه وظایف امور به اطلاع مدیر کل امور عشایر استان رسید.
جلیل بالایی خاطرنشان ساخت: مکلفیم که خدمات حداقلی را برای این مردم فراهم کنیم وی اظهار داشت: در گفتگویی که با مدیر کل امور عشایری داشتیم از او خواستیم که در کمترین زمان ممکن مشکل راه دسترسی و متعاقب آن آبرسانی سیار را برای عشایر ویراش حل کنند. ما نیز در حد توان از اعتبارات استانی و شهرستانی به آنها کمک خواهیم کرد.
