میلاد عطایی _در پاییز هزاررنگِ کرمانشاه، وقتی نسیم خنک بر پیکره باغ‌ها می‌وزد و انارها با دانه‌های یاقوتی‌شان لبخند بر لبان زمین می‌نشانند، مردم این دیار برای برگزاری یکی از کهن‌ترین و پرشکوه‌ترین آیین‌های طبیعت‌دوستی گرد هم می‌آیند. این جشن، تنها یک آیین شکرگزاری نیست؛ بلکه نماد زنده‌ای از هویت و اصالت سرزمین و فرصتی بی‌بدیل برای معرفی ثروت بی‌نظیر باغی، رونق گردشگری و پویایی اقتصاد جوامع روستایی این استان است.
جشن انار در کرمانشاه سابقه‌ای چندهزارساله دارد و ریشه‌های آن به دوران مادها و اسطوره‌های زاگرس می‌رسد. مردم نیاکان این دیار در پایان برداشت انار، آیینی پُر معنا برپا می‌کردند تا با شکرگزاری در درگاه خداوند، قدردان نعمات طبیعت و بخشش زمین باشند. در این جشن، زنان به عنوان نخستین باغبانان تاریخ و نماد باروری و خلاقیت، نقش محوری دارند و با آوردن سینی‌های طلایی انار، حرمت و جایگاه مادران و بانوان را یادآور می‌شوند.
این آیین در گذر اعصار نه فقط یک سنت کشاورزی، بلکه بخش جدایی‌ناپذیر فرهنگ و زندگی مردم منطقه شده است. جشن انار علاوه بر رنگ دینی و شُکرانه، نماد وحدت و همبستگی اجتماعی و تبلور احترام به زمین و آب و طبیعت است.
شکوه سُرخ برداشت
فرصتی برای گردشگری اواخر مهر و آبان‌ماه هر سال، باغ‌های انار مناطق اورامانات، در کرمانشاه میزبان جشن سرخ انار می‌شوند. مردم محلی با آماده‌سازی باغ‌ها و خیابان‌ها، مهیای استقبال از مهمانان و گردشگرانی می‌شوند که برای لمس نزدیک چنین آیین باشکوهی راهی این دیار می‌شوند.
در کنار نمایش برداشت انار، پذیرایی با غذاهای محلی آمیخته با عصاره انار، اجرای موسیقی و رقص‌های سنتی کردی و نمایش صنایع‌دستی، سیل عظیمی از مسافران را به این مناطق می‌کشاند. بسیاری از تورها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی برنامه‌های ویژه‌ای برای عکاسان، مستندسازان و گردشگران تدارک می‌بینند تا تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برایشان رقم بزنند.
برگزاری جشن انار فرصت نابی است تا رخ دادهای اقتصادی و اجتماعی مثبت به شکل همزمان رقم بخورد؛ از رونق درآمد فصلی باغداران تا توسعه اشتغال در بخش خدمات، حمل‌ونقل، خوراک و اقامتهمچنین این جشن یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری روستایی پاییزی استان محسوب می‌شود که سبب برجسته شدن نام کرمانشاه در تقویم گردشگری ایران و جهان شده است.
برند گردشگری و مزرعه
انار کرمانشاه با مزه، رنگ و عطر بی‌نظیرش جایگاهی ممتاز میان محصولات باغی ایران دارد. هر ساله در جشن انار، دست‌رنج کشاورزان، فرآورده‌هایی مانند رب، شیره، چاشنی، مربا و انواع غذاهای محلی با محوریت انار از باغ تا بازار عرضه می‌شود و گردشگران می‌توانند این محصولات اصیل را به طور مستقیم از تولیدکننده تهیه کنند. علاوه بر ایجاد ارزش افزوده برای باغداران، بستری موثر برای بازاریابی داخلی و حتی صادراتی محصولات باغی استان رقم می‌زند.
جشنواره انار، نه فقط به عنوان یک رویداد برندساز، بلکه در احیای فرهنگ باغداری، آموزش باغداران جوان و انتقال دانش بومی نقش مهمی ایفا می‌کند. خلاقیت روستاییان هم در تولید محصولات جانبی و هم در ارائه صنایع‌دستی متنوع، با حضور هنرمندان و گردشگران، چهره‌ای پویا و زنده به روستاها می‌بخشد.
تقویت اقتصاد روستایی و همبستگی اجتماعیشادی، همکاری، مشارکت و تعامل در جشن انار، فضایی پر از انرژی مثبت، اعتماد و امید به آینده را در دل باغداران و خانواده‌های محلی ایجاد می‌کند. کسب درآمد از فروش مستقیم انار و محصولات جانبی، زمینه اشتغال زنان و جوانان، تقویت حس تعلق به روستا و پایداری فرهنگی را تقویت می‌کند و نوسانات قیمت محصولات باغی را با پیوند کشاورزان و خریداران تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
شکل‌گیری ارتباط مثبت میان مردم و گردشگران، توسعه فرهنگ میزبانی و انتقال تجارب نسل به نسل، از جمله ثمرات اجتماعی این جشن است که در هیچ نمایشگاه یا بازار شهری قابل تکرار نیست.پاسداری از میراث معنویجشن انار کرمانشاه، با ثبت ملی به عنوان میراث ناملموس، اثبات دیگری بر جایگاه ویژه این آیین در فرهنگ سرزمین زاگرس است. ثبت و استمرار این جشن، پاسخی است به تلاش استان‌های دیگر برای مصادره هویت جشن انار؛ چرا که بر همگان روشن شده مبدأ جشن انارِ ایران، کرمانشاه و اورامانات است.
این رخداد، نه فقط یک جشن سرخ و جذاب فصلی، بلکه پیوند زنده‌ای میان گذشته، حال و آینده مردم منطقه است و با هر بار برگزاری، روح تازه‌ای در کالبد اقتصاد، فرهنگ و هویت بومی می‌دمد.جشن انار کرمانشاه نمونه‌ای درخشان از هم‌افزایی طبیعت، فرهنگ و گردشگری است؛ رویدادی که با تکیه بر اصالت و پویایی‌اش، می‌تواند به الگویی در سطح ملی و بین‌المللی برای معرفی ایرانِ باغی و گردشگرپذیر تبدیل شود.
