محمدرضا علیخانی-کارشناس ارشد مهندسی ITگرایش تجارت الکترونیک
در جهان معاصر، یکی از مهمترین حوزه های تغییر و به تبع آن توسعه در زندگی اجتماعی افراد، در حوزه های اطلاعاتی و ارتباطاتی است. در این میان شهرها و به ویژه کلانشهرها، به مثابه هسته های متراکم جمعیتی و به عنوان جذاب ترین مکان ها برای سکونت افراد، به شدت از این تغییر متأثر شده اند.
با توجه به فزونی جمعیت و گستردگی نیازهای شهروندان، ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش اساسی آن در حل مسائل کلانشهرها بیشتر احساس می شود. این مسئله به ویژه در مدیریت شهری، اقتصاد شهری، تولید شغل و ارتقای سطح فرهنگ شهروندی نقشى اساسى ایفا می کند. دستیابى به مدیریت واحد شهرى با توسعه شهرالکترونیک محقق مى شود. بسیارى از مسایل و مشکلات شهرها در بخش اتوماسیون ادارى، ارایه خدمات به مشترى و ارایه خدمات با استفاده از فناورى اطلاعات و ارتباطات سامان مى یابد. خدمات سنتی اعم از تبادل اطلاعات و اسناد که توسط سازمان هاى دولتی و بخش خصوصی به همشهریان ارائه می شود، علاوه بر هدردادن وقت و سرمایه شهروندان، باعث از بین رفتن بخشی از اطلاعات و همچنین به وجود آمدن ناهمخوانی در اطلاعات سازمانهای مختلف می شود.
اوج رقابت اقتصادی در شهرهای پرجمعیت و کلانشهرها، در گرو استفاده از ICT به عنوان ابزار تولید، اشتغال و کارآفرینی است. اقتصاد نوآورانه و هوشمند ترکیبی از عناصر موفق از تشکیلات اقتصادی و نوآوری با بکارگیری ایده‌های سنت شکنانه تعریف می گردد که قادر به حل معضلات و چالش های شهری اعم از ترافیک، آلودگی، ناامنی، آمادگی در برابر بحران و …است. هدف نهایی آن نیز افزایش کیفیت زندگی شهری و بالابردن کارایی و اثربخشی در عملکردها و ارائه سرویسهای شهری است. همچنین با استفاده از مشارکتهای مردمی می توان منجر به افزایش کیفیت زندگی شهری، بالابردن کارایی و اثربخشی در عملکردها و ارائه سرویسهای عمومی و اجتماعی شهری مبتنی بر فناوری شد. به طور نمونه می توان به ایجاد سیاست عرضه و تقاضا، شفافیت و داده‌باز pen Dataو ارتباط مباحث فناوری اطلاعات و ارتباطات با حاکمیت الکترونیکی یا دولت الکترونیک اشاره کرد.
مدیریت فناورانه شبکه انتقال شهری، نگاه جامعی به حمل و نقل، پایداری در سیستم حمل و نقل دارد که با استفاده از زیرساختهای فناورانه، کیفیت دسترسیهای محلی، شهری و بین شهری، بهره‌گیری از زیرساختها و یا سرویسهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در جابجایی و حمل و نقل امکان پذیر است. در دسترس بودن این زیرساختها، منجر به کاهش جابجایی های غیر ضروری، کاهش آلودگی، جابجایی سریع و دسترسی مناسب به اطلاعات مرتبط با نحوه حمل و نقل، برخورداری از گزینه‌های متنوع برای سفرهای شهری و بین شهری و صرفه جویی در زمان در جابجایی هوشمند خواهد بود.
در فضایی که مردم هوشمند قرار دارند، منابع انسانی، مدیریت ظرفیت و پردازش و تحلیل داده ها توسط خود مردم با هدف تصمیم گیری و تولید محصول و خدمات مورد استفاده قرار می گیرد.
از طرفی، کلانشهرها در اقتصاد ما به دلیل فقدان مدل اقتصادی مشخص به تهدید توسعه بدل شده‌اند. امکان دادن به توسعه فرصتهای کسب و کار در کلانشهرها به خصوص در حوزه صنایع و خدمات خلاق و فراهم کردن ورود سرمایه‌های خارجی میتواند کلانشهرها را به جایگاه واقعی خود در اقتصاد بازگرداند. در این زمینه، نقش ICT به عنوان زیرساخت اصلی در اقتصاد نوین منجر به طراحی وبکارگیری ابزارهای مبتکرانه تامین مالی توسعه شهری، یکپارچه سازی برنامه های توسعه اقتصادی شهری، مقررات‌زدایی و اعمال ضوابط و مقررات تسهیل کسب و کار در شهر، حمایت از توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در قالب قطبهای رشد و پارکهای علم و فناوری و صنایع و خدمات خلاق خواهد شد.
به طور کلی می توان گفت کلان شهری فرصت مناسبی برای شکوفایی اقتصادی می باشد، اما اکثر مسئولان در راه تحقق آن با چالشهای مختلفی روبرو می شوند؛ از جمله: تغییر کند فرآیندهای سنتی به فرآیندهای روند دار، حمایت و پشتیبانی نامناسب مدیران ارشد، نبود تشکیلات و فرآیندهای مناسب مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات در سازمانهای شهری، حرکت بدون برنامه ریزی سطح پایین، عدم اعتقاد به استفاده از استانداردهای بین‌المللی، عدم انجام ارزیابی مناسب عملکرد فاوا در سازمانها، عدم تخصیص بودجه کافی برای اجرای پروژه ها، مقاومت سازمانی و وابستگی پروژه های ICT به همکاری نیروهای انسانی، ضعف در شناسایی و انتخاب پیمانکار، پایین بودن سطح انگیزه پرسنل تخصصی ICT و دشواری جذب نیروهای متخصص.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه ای استان کرمانشاه ومدیرعامل گروه شرکتهای سرمایه گذاری بیتل
