کرکره‌های نیمه بر افراشته

باگذشت ۹ ماه از اعلام شناسایی اولین مورد ابتلا به کرونا در کشور، با توجه به بالا رفتن میزان ابتلا و مرگ و میر بر اثر کرونا مجددا ستاد ملی مقابله با کرونا اقدام به قرنطینه شهرها و تعطیلی برخی از صنوف کرد.
کرمانشاه که با توجه به درصد بالای بیکاری، پایین بودن سرانه در آمدی و میزان پس انداز در وضعیت خوبی در میان دیگر استانهای کشور به سر نمی برد نیز مجبور است اقدام به تعطیلی صنوف کند.
روز اول اعمال این محدودیت‌ها بارشهای پاییزی به یاری ستاد مقابله با کرونا آمد و بازار و اصناف کرمانشاه را به تعطیلی کشاند.
خیابان مدرس و خیابان نوبهار جزو بازارهای اصلی کرمانشاه هستند. کسبه خیابان مدرس قریب به اتفاق کرکره ها را پایین کشیده و برای همراهی و همکاری بادولت مغازه‌های خود را تعطیل کرده بودند.
تعداد محدودی کرکره مغازه را نیمه باز گذاشته بودند شاید معدود افرادی که به خیابان آمده بودند سرکی به مغازه ی آنها بکشند.
دو نکته قابل توجه در خیابان مدرس به چشم می خورد؛ یکی فعالیت قلیانسراها و فروش تجهیزات و مواد قلیان است که گویا باید برای دوران قرنطینه نیز باز بماند.
و دیگری آزادی در گاراژ است. کسبه اطراف میدان آزادی همچون همیشه از هیچ قانونی تبعیت نمی کنند و گویا هیچ قدرتی توان مقابله با آنها را ندارد.
خیابان نوبهار تا قبل از ظهر روز اول که مراجعه کردیم تعطیل بود. جز مغازه های مجاز سوپرمارکت، فست فود و رستوران تنها چند مغازه کیف و کفش و لباس فروشی باز بودند.
برخی صنوف که بدون حضور مشتری هم می توانند کارهای عقب مانده و سفارشات را انجام بدهند در پاساژهایی با درهای بسته اقدام به فعالیت می کردند.
هرچند ما هم همچون بخش زیادی از جامعه با چنین طرح ها و تعطیلی های گسترده موافق نیستیم و باید تنها اماکن شلوغ و پر تردد و خطر آفرین همچون تالارهای عروسی و عزا، رستورانها، کافه‌ها، دفاتر پیشخوان دولت و… تعطیل شود.
داستان در دومین روز تغییر کرد و به تعداد صنوفی که به تعطیلی توجهی نداشتند افزوده شد. بعد از ظهر روز دوم خیابان مدرس تا میدان مصدق را برای تهیه گزارش تصویری و اطلاع از چگونگی اجرای طرح پیاده رفتم.
در خیابان اصلی شهر – خیابان مدرس- حضور مردم چندان تغییری نداشت و متاسفانه مردم برای خرید و عده‌ای برای قدم زدن بازهم روانه خیابان های شهر شده بودند.
خیابانهای فرعی متصل به خیابان مدرس تعداد بیشتری از مغازه ها باز بود و با قراردادن جارچی در سر گذرها آمدن نیروهای اجرائیات یا بازرسین اصناف را جار می کشیدند. به لطف تکنولوژی کرکره های برقی زحمت زیادی برای کسبه نداشت و هر گاه می خواستند کرکره را پایین می دادند. گاهی مشتری که برای خرید وارد مغازه شده بود باید آنجا می ماند تا مامورین از منطقه دور شوند.
برخی از این مغازه‌ها به واسطه تعطیلی هم صنفی هایشان شلوغ تر از روزهای عادی بودند. در این تعطیلی بدون نظارت کافی تنها کسانی متضرر می شوند که مسئولیت اجتماعی بیشتری دارند و قانون مدار هستند.
نیازهای اساسی و اولیه انسان در کنار سلامت، غذا، خواب و تنفس است. دولت موظف است در کنار تلاش برای تامین سلامت مردم به فکر غذای ملت نیز باشد تا آب خوش از گلویشان پایین برود و خواب راحتی داشته باشند.
با توجه به تورم و قیمت‌های کالاهای اساسی، اجاره‌های سرسام‌آور و… تسهیلات یک میلیون تومانی و یارانه یک میلیون ریالی نمی تواند دردی از این مردم دوا کند.
عدم اجرای تعهدات دولت در دوران اول قرنطینه باعث شده است که مردم دیگر به این وعده ها توجهی نکنند. استمهال سه ماهه تسهیلات، پرداخت تسهیلات و کمک های بلاعوض وعده هایی بود که کسبه از عدم اجرای آنها گله مند بودند.
همزمان با اعمال این محدودیت ها مردم برای تهیه مایحتاج زندگی نیز به مشکل برخورده اند و کمبود روغن و گرانی مرغ مردم را به صفهای طولانی کشانده است. در آن مرغ دولتی و روغن با قیمت مصوب به اسم روغن دولتی تحویل داده می شود که مردم برای تهیه آن مجبورند در صفهای طولانی و متراکم حضور پیدا کنند.
در گزارش ایسنا از اعمال محدودیت‌ها آمده است: بازار مسکن خصوصا هرچه به انتهای بازار نزدیک‌تر می‌شویم کمتر رنگ تعطیلی دارد و تعدادی از مغازه‌ها علی رغم هشدارها همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، مغازه‌هایی که لباس، روسری، وسایل ریز آشپزخانه و… می‌فروشند و باز بودن آنها در شرایط فعلی اصلا ضروری نیست.
اما در همین منطقه هم کرکره اکثر پاساژها به طور کامل پایین است و هیچ مغازه‌ای در آنها باز نیست.
در محدوده بازار «دولت آباد» فضا کمی متفاوت است و بازار شبیه اوایل صبح است که بعضی از مغازه‌داران آمده‌اند و بعضی نه. تعداد بیشتری از مغازه‌ها باز هستند و مردم هم بی تفاوت به وضعیت قرمز در این مغازه‌ها مشغول خرید و دیدن اجناس هستند.
برخی مانتو فروشی‌ها، واحدهای صنفی عرضه انواع پارچه، فروشندگان چینی و لوازم آشپزخانه و … انگار که شرایط عادی باشد هنوز به کار خود ادامه می‌دهند و جالبتر آنکه برخی از همین مغازه‌داران ماسک هم بر صورت ندارند.
شاید برای مردم جالب باشد بدانند مغازه‌دارانی که در درجه اول با جان خود و بعد هم با جان مردم بازی می‌کنند دقیقا چه فکری دارند که محدودیت‌ها را رعایت نمی‌کنند که در پاسخ به این موضوع بسیاری از آنها مشکلات اقتصادی و معیشتی را عامل اصلی می‌دانند.
«فرهادی» یکی از همین مغازه‌داران است که با وجود کم شدن تعداد مشتری در این روزها باز هم در مغازه نشسته و تعطیل نمی‌کند. او نگران پرداخت کرایه سه میلیون تومانی مغازه است که در شرایط عادی هم به سختی جور می‌شود، چه برسد به آنکه قرار باشد دو هفته هم مغازه خود را تعطیل کند.
این مغازه‌دار از مشکلات اقتصادی خود می‌گوید و عقیده دارد درگیر بیماری شدن بهتر از آن است که زن و بچه آدم دو هفته خرجی نداشته باشند و ادامه می‌دهد: همین حالا هم به دلیل شرایط بیماری کرونا میزان فروش ما به یک سوم رسیده و به سختی از پس پرداخت اجازه مغازه و پول آب و برق بر می‌آییم و اگر قرار باشد دو هفته هم تعطیل کنیم، باید کاسبی را کلا تعطیل کنیم.
وی می گوید: من مجبورم نان ۱۵۰۰تومانی و مرغ ۳۰ هزار تومانی سر سفره خانواده ببرم و چطور می‌توانم با این گرانی‌ها تعطیل کنم؟
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مغازه‌داران صاحب ملک نیستند و باید اجاره بدهند، اضافه می‌کند: معضل دیگر این است که بسیاری از بازاریان اجناس خود را با چک خریداری می‌کنند و سر موعد باید چک را پاس کنند. کسانی که از ما چک دارند هم خود گرفتاری مالی دارند و نمی‌توانند وصول آن را به تاخیر بیندازند.
فرهادی می‌گوید: وقتی برای تعطیلی به اصناف فشار وارد می‌کنند باید به فکر مشکلات معیشتی ما هم باشند، زیرا ما مانند کارمندان نیستیم که حقوق ثابت داشته باشیم و نگران تعطیلی نباشیم.
اگرچه دغدغه مالی اولین و مهمترین عامل مقاومت بازاریان در برابر پایین کشیدن کرکره‌ها است، اما برخی دیگر عقاید جالبتری دارند و فکر می‌کنند چون تا حالا با وجود همه این شرایط هنوز درگیر بیماری کرونا نشده‌اند، پس همچنان ایمن خواهند ماند.
« عطایی» یکی دیگر از مغازه‌داران کرمانشاه که در بنگاه مشاور املاک کار می‌کند و کرکره مغازه را تا نیمه پایین آورده و مشغول کار است، بدون اینکه ماسک داشته باشد، می‌گوید: اکنون بیشتر از ۹ ماه از شیوع این بیماری گذشته و هیچگاه سخت‌گیری و رعایت شدید نداشتم من تا کنون درگیر نشدم و پس از این هم مشکلی برایم رخ نخواهد داد.
او از مغازه‌داران دیگری هم یاد می‌کند که چندان به پروتکل‌های بهداشتی پایبند نبودند و درگیر نشدند و اضافه می‌کند: حتی اگر قرار باشد واقعا درگیر بیماری شوم بیماری را به بیکار ماندن در خانه و خالی بودن جیبم ترجیح می‌دهم.
برخی از مغازه‌ها نیز علنی باز نکرده‌ و کرکره مغازه خود را تا نیمه بالا کشیده اند، البته همه این واحدهای متخلف فقط سهم ۱۰ تا ۲۰ درصدی از بازار کرمانشاه را به خود اختصاص می‌دهند و نزدیک به ۸۰ تا ۹۰ درصد اصناف محدودیت‌ها را با وجود همه مشکلات اقتصادی و مالی رعایت کرده اند.
رئیس بازرسی و نظارت اتاق اصناف کرمانشاه نیز با بیان اینکه میزان همکاری اصناف در روز اول طرح محدودیت‌های کرونا بسیار خوب بود، گفت: البته بارندگی شدید نیز بر این موضوع اثرگذار بود و باید دید امروز چقدر از مغازه‌ها تعطیل هستند.رامین پهلوانی با اشاره به اینکه هشت اکیپ بازرسی اتاق اصناف در دو نوبت صبح و عصر بر بازار نظارت دارند، یادآور شد: این تعداد نیرو کافی نیست و نیازمند ایجاد گشت‌های مشترک هم هستیم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر اکیپ‌های اتاق اصناف قدرت اجرایی چندانی ندارند و نیاز داریم پلیس یا قاضی تعزیرات در کنار ما باشد.
پهلوانی با بیان اینکه اصناف هم درگیر مشکلات اقتصادی و معیشتی فراوان هستند و نمی‌توان خیلی به آنها فشار وارد کرد، خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنیم با تعامل و خواهش کارها را پیش ببریم و امیدواریم همکاری بازاریان همچنان ادامه داشته باشد.