شهره امیری – گروه اقتصاد
کشاورزان کارآفرین، همیشه دچار فراز و فرود فعالیت خودهستند اما بانوان کارآفرین در این عرصه بیشتر دست به گریبان مشکلات می شوند. چرا که به دلایل نبود فضای حمایتی مناسب از یک بانوی کارآفرین، در جامعه اقتصادی این قشر پرتوان دارای مشکلاتی هستند که تنگناهای زندگی و کار رمقی برای خلاقیت و توسعه برایشان باقی نمی گذارد از جمله یکی از بانوان فعال کرمانشاهی چنورمحمدی زعفران کار و کارشناس کشاورزی است. دختری که در کنار تمام مشقت ها امید دیدار رهبر را هم در دل دارد و اکنون مردانه کوله بار سنگین مسئولیت خانواده اش را در فقدان از دست دادن پدر یک تنه بر دوش می کشد. از حاصل فعالیتش توانسته است فضایی برای کسب درآمد چندین خانواده کم بضاعت دیگر نیز فراهم آورد.با این دختر کارآفرین به گفت و گو می نشینم.
از خودت بگو، چند سال است کارآفرینی و چگونه کشاورزی را آغاز کرده ای؟
چنور محمدی هستم،چهارتا خواهریم برادر نداریم و امسال پدرم فوت شده است. در حالی که کار کشاورزی را انجام می دهم دانشجوی سال آخر کشاورزی نیز هستم. ۱۰سال است وارد کار کشاورزی شده ام. ابتدا با کشت سیر فعالیت را در زمینی کم وسعت شروع کردم و بعد از کشت سیر به فکر کشتی افتادم که درآمدزا باشد و در عین حال مصرف آب کمتر و درآمدزایی بیشتری داشته باشد.
بین همه کشت ها چرا زعفران را انتخاب کردی و آیا آشنایی نسبت به این کشت داشتی؟
کشت زعفران کشتی است که نیاز آبی کمی دارد و اشتغالزایی و درآمدزایی بالایی نیز خواهد داشت به صورتی که می توان با ایجاد ارزش افزوده سبب ارزآوری برای استان شود و به اقتصاد استان و کشور کمک کند. به همین دلیل با مطالعاتی که انجام دادم و کلاسهای فنی و حرفه ای که رفتم پی بردم خواستگاه زعفران در دوران ساسانی استان کرمانشاه بوده است.
با چه میزان زمین کشت زعفران را شروع کردی؟ نهادی هم به شما کمک کرد؟
اوایل شرایط مالی خوبی نداشتم و نمی‌توانستم کار کشت را انجام بدهم ولی از آنجایی که کرمانشاه هم گریبانگیرکم آبی شده بود جهادکشاورزی به صورت یارانه بلاعوض به افرادی که کشت زعفران انجام می دادند وام داد من هم این از وام استفاده کردم و بیش از یک هکتار کشت زعفران را شروع کردم. اولین فردی بودم که در اورامانات از این روش کشت زعفران را آغاز کرده بود بعد از برداشت متوجه شدم کیفیت محصول عالی است و به فکر توسعه این کشت افتادم.
پیاز زعفران را از کجا تهیه می‌کردی؟
برای تهیه پیاز زعفران مشکل داشتیم استان خراسان به صورت انحصاری پیاز زعفران را خودشان تولید می کنند چندین بار جهادکشاورزی استان از طریق نامه و تماس تلفنی با جهاد کشاورزی خراسان ارتباط حاصل کرد بلاخره راضی شدند و پیاز را در اختیارمان قرار دادند ولی بازهم این سختی برای دست آوردن پیاز زعفران هست و فقط خراسان این پیاز را انحصاری تولید می کند در حالی که خیلی از استانهای دیگر کشور الان در حال کشت زعفرانند چون می گویند بهترین کشت برای الگوی کشت هایی که نیاز آبی خیلی کمی دارند است.
زمانبندی کشت زعفران و آبیاری این محصول کم آب به چه شکلی است؟
فصل رشد زعفران پاییز و زمستان است. بهار و تابستان زمانی است که پیاز زعفران به خواب می رود و در شش ماه اول سال نیاز به آب ندارد زمانی که هوا سرداست و فعالیت‌های کشاورزی دیگر تمام می شود پیاز زعفران نیاز به آب دارد به طوری که بیشتر از طریق باران آب مورد نیازش تامین میشود درپاییز و زمستان ما بارندگی داریم. در کل حدود سه آب به زعفران می دهیم و نزولات آسمانی هم باقی آبهای مورد نیاز را تامین می کند.
از کشت تا برداشت محصول چقدر طول می کشد و آب و هوای مناطق مختلف استان تاثیری برزمان کشت تا داشت محصول دارد؟
کشت زعفران از خرداد ماه شروع می شود و تا اواخر شهریور ماه ادامه دارد حدود چهارماه فصل کشت دارد و برداشت هم بستگی به آب و هوای مناطق دارد بعضی منطقه ها که هوا سرداست برداشت زودتر شروع می شود بعضی مناطق که هوا گرم است. برداشت دیرتر شروع می شود یعنی از اواسط آبان شروع میشود تا اواسط آذر ماه ولی در کرمانشاه در بعضی مناطق هواسردتر است یک چند روزی که دمای هوا کاهش پیدا کند و به حدود ۱۰ تا دوازده درجه برسد یک آبیاری انجام می دهیم و این کاهش دما و این شکل رطوبت باعث خواهد شد محصول وارد مرحله برداشت شود در کرمانشاه بیشتردر اواخر مهر ماه و اوایل آبانماه برداشت زعفران داریم.
از مشقت ها و سختی های این کشت تعریف کن و اینکه تا حالا برای زیر کشت بردن زمین های بیشتری برای این محصول با چه مشکلاتی روبه رو شدی؟
به لطف خدا پارسال کمیته امداد استان کرمانشاه و شهرستان کرمانشاه یک مقدار وام در اختیارمان گذاشتند توانستیم ۲ هکتار زعفران کشت کنیم و سه چهار نفر مددجو را هم بیمه کنیم هر روز برای رسیدگی به زمین کشاورزی ام از خانه تا مزرعه صد کیلومتر پیاده می روم چون وسیله نقلیه ای ندارم رفت و برگشت من ۲۰۰ کیلومتر پیاده روی است و با این شرایط زمان زیادی را صرف می کنم و خیلی تحت فشارم از لحاظ مالی قسط وام دارم و فعلا زمین را اجاره گرفته ام؛ از طرفی اجاره زمین خیلی بالا رفته است
چرا اجاره زمین بالا رفته است؟
چند سالی است که از استانهای دیگر می آیند دراستان کرمانشاه متاسفانه کشت های پر آب را انجام می دهند کشت هایی مثل سیب زمینی که نیاز آبی خیلی بالایی دارند چون دراستان خود اجازه کشت پرآب ندارند می آیند واین مسئله باعث شده است در استان کرمانشاه اجاره زمین برای کشاورزان بومی بالا برود.
چه نهادهایی می توانند کمک کار باشند؟
سال ۱۳۹۰ که مقام معظم رهبری به کرمانشاه آمده بود خیلی دوست داشتم با ایشان ملاقات داشته باشم اما متاسفانه نشد دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی برایم یک آرزو است در حال حاضر مشکلات من شامل قسط وام و اجاره زمین است در حالی که وثیقه ای برای دریافت وام ندارم فعلا یکی دو سال تحت پوشش کمیته هستیم امسال هم جهادکشاورزی کمک کردن و دوباره کشت زعفران داشتیم با لطف خدا و کمک دفتر مدیریت توسعه روستایی، پارک علم و فن آوری و فرمانداری روانسر یک مقدار وام برایمان تصویب شده است که بتوانیم زمین ها را زیر کشت ببریم.
برای گرفتن وام با چه مشکلاتی مواجه شده ای؟ در صورت توسعه کشت محصول چه اقداماتی در حوزه صادرات یا اشتغال انجام خواهی داد؟
هیچ ملکی به نام من نیست و هیچ وثیقه ای ندارم که بتوانم وام بگیرم در صورت گرفتن وام و زیر کشت بردن زمین های بیشتر در هر هکتار ۱۵ تا ۲۰ نفر مشغول کارپایدار خواهند شد و برای فرآوری ۶تا ۷ نفر نیمه پایدار برای ۶ هکتار زمین مشغول به کار خواهند شد. تا کنون سه هکتار زعفران داشته ام و سه هکتار دیگر زیر کشت برده ام اما برای صادرات زعفران ارگانیک نیاز به مجوزهای کشورهای اروپایی است که هزینه بالایی می خواهد تا حالا سرمایه گذاری از استانهای دیگر برای زعفران نیامده است.
درهرهکتار چقدر برداشت محصول دارید و کیفیت محصول استان درچه حدی هست؟
کشت زعفران کشتی است که اگر خوب به آن برسیم میزان و مرغوبیت پیاز زعفران در میزان برداشت بیشتر محصول تاثیر گذار است؛ خراسان درهر هکتار ده تن پیاز می کارند به و برای هر یک تن تقریبا یک کیلو برداشت دارند یعنی میانگین درهرهکتار برداشت دوازده تا چهارده کیلو زعفران است به شرطی که در هکتار ده تن پیاز کشت شود و خاک مناسب برای کشت زعفران باشد آبیاری و تغذیه مخصوصا کود حیوانی به موقع باشد مبارزه با علف های هرز هم خیلی تاثیر گذار است.
حرف آخرت برای خواننده ها چیست؟
معمولا در کرمانشاه پنج تن و شش تن پیازدر هر هکتار و در ماهیدشت ۸تا ۱۰تن در هکتار کشت کردن گفته می شود در ماهیدشت بالای ۱۰ کیلو برداشت زعفران داشته اند اما نکته جالب توجه این است که خراسان خاکش مثل خاک کرمانشاه مرغوب نیست ولی ما این همه نعمت داریم خراسانی که خاک مرغوب ندارد و آب شور دارد توانسته است خود را در تمام جهان مطرح کند ولی کرمانشاه با این همه نعمت و با وجودی که خواستگاه اصلی زعفران است در این امر ناتوان بوده است. ای کاش مسئولان و مردم بیشتر قدر نعمت های استانمان را می‌دانستند
