در جلسه شورای اشتغال و سرمایهگذاری استان کرمانشاه که با حضور استاندار، مدیرکل برنامهوبودجه و جمعی از مسئولان اقتصادی استان برگزار شد، «دانش راهداری» کارآفرین باسابقه کشور از طرح نوآورانهای با عنوان «ملیکام» رونمایی کرد؛ طرحی که به گفته او میتواند الگوی تازهای برای کارآفرینی در کشور باشد، بدون آنکه ریالی از بودجه دولتی یا تسهیلات بانکی مصرف کند.
راهداری با اشاره به ۲۷ سال فعالیت خود در حوزه طراحی طرحهای ملی گفت که طی این سالها بیش از ۳۰ تا ۳۵ طرح بزرگ ملی را بدون اتکا به منابع دولتی اجرا کردهاند و «ملیکام» نیز با همین رویکرد شکل گرفته است. او تأکید کرد که این طرح قرار است از کرمانشاه آغاز و بهصورت استانبهاستان در کشور اجرا شود و افزود: «ما نهتنها از منابع بانکی استفاده نمیکنیم بلکه برای بانکها و حتی دولت هم منابع جذب میکنیم تا پروژههایی را که سالها روی دوش دولت مانده، با نگاه کارآفرینانه به سرانجام برسانیم.»
به اعتقاد راهداری، ایران امروز بیش از آنکه دچار محدودیت باشد، سرشار از فرصتهایی است که تنها با نگاه کارآفرینانه میتوان آنها را دید و فعال کرد. او گفت: «باور من این است که نسبت فرصت به تهدید در کشور صد به یک است. اگر به جای تمرکز بر موانع، با نگاه کارآفرینانه حرکت کنیم، بسیاری از مشکلات ساختاری کشور قابل جبران است.» او طرح «ملیکام» را پاسخی به این نگاه دانست؛ طرحی هشتساله که هدف نهایی آن «کارآفرینیسازی ایران» است.
راهداری در توضیح ساختار این طرح٬ مسیر آن را سه مرحلهای توصیف کرد: دو سال نخست برای تبدیل شهرهای محروم به «شهر فرصتآفرین»، چهار سال بعد برای تبدیل همین شهرها به «شهر کارآفرین» و مرحله نهایی برای تبدیل آنها به «شهر هوشمند پیشرفته کارآفرین». او گفت در این مسیر حذف بیکاری، ایجاد حرکتهای کوچک اما پایدار، رونق اقتصاد محلی و استفاده از فناوریهای نوین محور اصلی فعالیتهاست. به گفته او تمام مراحل تحت نظارت و تأیید معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری اجرا میشود و هر گام طرح تنها پس از تأیید دولت برداشته خواهد شد.
بخش مهمی از سخنان راهداری به سازوکار مالی طرح اختصاص داشت؛ سازوکاری که به گفته او «هیچ شباهتی به مدلهای رایج تأمین مالی ندارد». او اعلام کرد در گام نخست برای هر ایرانی یک صندوق ذخیره کارآفرینی ایجاد میشود؛ صندوقی که در قالب بیمهنامه سرمایهگذاری تعریف شده و شهروندان برای افزایش اندوخته آن نیازی به پرداخت مستقیم ندارند. در این طرح، درصد مشخصی از تمامی خریدهای روزمره مردم—از حملونقل شهری و خرید فروشگاهی گرفته تا بلیت هواپیما و پرداختهای اینترنتی—بهصورت خودکار وارد اندوخته سرمایهگذاری فرد میشود. این فرایند نتیجه همکاری سیستمی میان بانک مرکزی، بیمه مرکزی، ۱۱ بانک کشور و شرکتهای بیمه تراز اول است.
راهداری توضیح داد که در این الگو، تخفیفهایی که از فروشگاهها و شرکتها دریافت میشود بدون آنکه مبلغ پرداختی مردم تغییر کند، به صندوق سرمایهگذاری شخص منتقل میشود. او این مدل را «حرکت دادن پولهای خرد مردم به سمت توسعه» توصیف کرد و گفت: «اگر همین سازوکار ده سال پیش در کشور اجرا میشد، مجموع سرمایه خرد مردم میتوانست از منابع صندوق توسعه ملی هم بیشتر باشد.» او حتی ادعا کرد بر اساس محاسبات، کودکی که امروز متولد شود، میتواند تا سن ۲۴ سالگی حدود ۶.۵ میلیارد تومان سرمایه—به ارزش روز—در اختیار داشته باشد.
در کنار این ساختار، شرکتهای بیمه نیز موظفند حداقل ۱۰ درصد از منابع ورودی به صندوقها را صرف خرید اوراق توسعه فناوری همان استان کنند؛ اوراقی که با تأیید معاونت علمی ریاستجمهوری برای حمایت از شرکتهای دانشبنیان و توسعه زنجیرههای تولید منتشر میشود. به این ترتیب، منابع خرد مردم در مسیر تقویت اقتصاد دانشبنیان، حمایت از تولید و رشد اشتغال در همان استان هزینه میشود.
راهداری همچنین تأکید کرد که در این طرح هیچ نوع انحصاری برای بانکها، بیمهها یا پذیرندگان وجود ندارد و همه فروشگاهها و کسبوکارها—از دکه کوچک تا فروشگاههای بزرگ—میتوانند از طریق یک اپلیکیشن مشترک وارد طرح شوند و به مشتریان خود پاداش بدهند. او گفت: «مدل ملیکام بر پایه شفافیت و گردش مالی تحت نظارت رسمی است. نه امضای طلایی وجود دارد و نه تصمیمگیری خارج از ساختارهای نظارتی. ما فقط بند تسبیحی هستیم که حلقههای پراکنده را به هم وصل میکنیم.»
او در پایان سخنانش، مدل طرح را پاسخی به نیاز امروز کشور برای ایجاد اشتغال پایدار دانست و گفت: «ملیکام نشان میدهد که میتوان بدون وابستگی به بودجه دولتی، با تکیه بر فناوری و اقتصاد دانشبنیان، ظرفیتهای موجود کشور را فعال کرد و حرکتهای بزرگ ایجاد نمود. ما آمادهایم کرمانشاه را بهعنوان پایلوت به یک شهر کارآفرین تبدیل کنیم و این حرکت را در سراسر کشور ادامه دهیم.»











