نخود؛ طلای کوچک کرمانشاه در انتظار توسعه صنایع تبدیلی

نخود یکی از محصولات کشاورزی استان کرمانشاه است که به واسطه خوش پختی و خوش رنگی محبوب میدان دار آبگوشت ایرانی‌ها شده است.
نخود یکی از حبوباتی است که با مقادیر بالای فیبر، سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی از جمله: منیزیم، کلسیم، اسید فولیک، روی، آهن، فسفر، پتاسیم، منگنز، ویتامینB6، ویتامین C و آنتی اکسیدان‌ها است خلاصه هرچه از این پهلوان ریز نقش و خوش مشرب کرمانشاهی برایتان بگوییم کم گفتیم.
کرمانشاه با تولید سالانه 130هزار تن نخود مرغوب برترین تولید کننده نخود ایران است. هرچند که نخود در دسته محصولات استراتژیک و اساسی قرار نمی گیرد ولی از بخت بدش هرگاه دولت بخواهد خودی نشان بدهد جلو خروج او را از مرزهای کشور می‌گیرد و صادراتش را ممنوع می‌کند. این ممنوعیت زمانی اعمال می‌گردد که فصل برداشت و فراوانی نخود است و قرار است به همراه تمام فوایدی که برای مردم دارد خیری هم به کشاورزی برساند که به پایش رنج ها کشیده است اما با این اقدام دولت دست دلالان برای خرید ارزان و ارزان تر نخود باز و بازتر می شود و سودی از این محصول دست کشاورز را نمی گیرد.
با توجه به نیاز آبی پایین این محصول و سازگاری آن با کم آبی و شرایط دیم کاری مدیران استان و کشور باید به فکر توسعه کشت این محصول و بالا بردن عملکرد آن در مزارع و ایجاد انگیزه برای کشاورزان شوند.
نیاز به نگاه توسعه‌ای
یکی از راهکارهای رونق و توسعه این کشت راه اندازی صنایع تبدیلی است که جدیدا مورد توجه منوچهر حبیبی استاندار کرمانشاه نیز قرار گرفته است. استاندار کرمانشاه از مدیران استان خواسته است تا به شهرهایی که تولید کننده آرد نخود و نخودچی هستند بروند و از کارگاه‌ها و کارخانه‌های فرآوری نخود بازدید داشته باشند و از دیگر سو هم پیگیر تخصیص تسهیلات یک هزار میلیارد تومانی برای راه اندازی خطوط فرآوری نخود و گیاهان دارویی شده است.
همزمانی این نگاه مدیریت ارشد استان با درخواست انتقال مراکز فعالیت اعضای اتحادیه فروشندگان حبوبات و غلات کرمانشاه (علافان) را می شود به فال نیک گرفت. با توجه به سابقه فعالیت اعضای این اتحادیه و آشنایی آنها به بازار دارند می توان در خلال این جابجایی به توسعه کسب و کار و ایجاد واحدهای فرآوری نیز فکر کرد و با ایجاد یک ناحیه صنعتی تخصصی شرایط توسعه و رونق نخود کرمانشاه را فراهم آورد.
اختصاص هزار میلیاردتومان تسهیلات به طرح‌های تولید گیاهان دارویی و فرآوری نخود
مدیر صندوق کارآفرینی امید استان کرمانشاه گفت: براساس توافق انجامشده میان استاندار کرمانشاه و مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید کشور، مبلغ هزار میلیارد تومان تسهیلات به منظور حمایت از طرحهای حوزه گیاهان دارویی و فرآوری نخود در استان اختصاص می‌یابد.
طاهر عظیمی فشی افزود: در جریان دیدار دکتر منوچهر حبیبی استاندار کرمانشاه با دکتر صفایی مزید، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید کشور در روز ۶ مرداد، تصمیم بر آن شد که این تسهیلات در راستای مسئولیت اجتماعی و توسعه اقتصاد محلی به استان کرمانشاه تخصیص یابد.
وی افزود: این منابع مالی به صورت هدفمند در حوزههای تولید، بسته‌بندی و عرضه گیاهان دارویی و نیز فرآوری نخود که از محصولات استراتژیک استان محسوب می‌شود، هزینه خواهد شد.
عظیمی فشی تأکید کرد: مقرر شده است با همکاری و هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمانشاه، اقدامات لازم جهت اجرای این طرحها و بهرهبرداری بهینه از تسهیلات در اسرع وقت صورت گیرد.
وی با بیان اینکه این حمایت‌ها نقش مؤثری در توسعه اشتغال، ارزشآفرینی در بخش کشاورزی و توانمندسازی تولیدکنندگان محلی خواهد داشت، اظهار امیدواری کرد که با اجرای این طرحها، زنجیرههای تولید و صادرات محصولات کشاورزی در استان تقویت شود.
چالش‌های صنایع تبدیلی
استان کرمانشاه به عنوان برترین تولید کننده نخود کشور سالانه ۱۳۰هزار تن نخود مرغوب را از ۱۵۰ هکتار مزرعه زیر کشت این محصول برداشت می کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار میلکان با اشاره به مرغوبیت نخود تولیدی استان کرمانشاه بیان داشت: شهرت جهانی رقم تولیدی نخود استان کرمانشاه را یک برند صادراتی مورد پسند تجار ، بازرگانان و بازارهای خارجی به ویژه عراق و پاکستان کرده است.
سعید کریمی با اشاره به اینکه اقدامات انجام شده در حوزه صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی استان کم است گفت: این کمبود به ویژه در حوزه نخود محسوس است و تنها به چند واحد نخودچی، کنسرو نخود و یک واحد تولید سس حمص در دست راه اندازی خلاصه میشود.
وی خاطر نشان ساخت: آنچه مورد تاکید مدیران ارشد استان است تمرکز بر صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و ارزش افزوده ای است که برای این حوزه باید ایجاد شود. ولی در حوزه نخود آنچه مدنظر مسئولین استان است بیشتر بحث تولید نخودچی میباشد اما تولید نخود رقمی که مورد استفاده برای نخودچی است در کرمانشاه سطح زیر کشت قابل توجهی ندارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با بیان اینکه نخودچی از یک نوع نخود بومی تولید می شود که بیشتر در بوکان و تبریز کشت میشود تصریح کرد: ترویج و افزایش زیر کشت این رقم را در برنامه داریم اما با توجه به اینکه این رقم تنها برای نخودچی مورد استفاده قرار می گیرد و از عملکرد بالایی برخوردار نیست باید صنایع تبدیلی ایجاد و اقدام به کشت قراردادی و خرید تضمینی این محصول کنند تا کشاورزان رغبتی برای کشت آن نشان دهند.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود تصریح کرد: نباید انتظار داشته باشیم که تمام محصول نخود استان به سمت فرآوری برود چرا که استان کرمانشاه تامین کننده بخش زیادی از نخود مصرف خانوار و تازه خوری کشور است که نیازی به فرآوری ندارد.
صنایع تبدیلی که برای این حوزه به کار می آید بسته بندی و سورت و دسته بندی است که در دو فاز در سطح استان در حال انجام است و هیچ محدودیت و کمبودی در این بخش نداریم.
کریمی افزود: در حال حاضر از مجموع ۱۳۰هزار تن نخود تولیدی استان بیش از ۵۰هزار تن آن سورت معمولی و در بسته بندی های ۹۰۰گرمی، یک کیلویی و ۴۵۰ گرمی ارائه می شود و برای صادرات نیز با سورت لیزری ۱۸ و ۲۰ کاناله هر نوع سورتی از نظر رنگ، چروک روی نخود، سایز و … انجام میشود که بازار پسند باشد و در بازار کشورهای همسایه قابل رقابت با ترکیه باشد. وی با بیان اینکه: مجوزهایی که برای فرآوری داده میشود در سه سطح خانگی، کارگاهی و کارخانه‌ای است گفت: در بر بخش کشاورزی هیچ محدودیتی برای پرداخت تسهیلات نداریم و از محل سفر رئیس جمهور هر چند طرح با هر رقمی معرفی کنیم اعتبار تسهیلات آن تامین می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه خاطرنشان ساخت: مشاوران این سازمان در واحد صنایع تبدیلی آماده ارائه هرگونه خدمات مشاوره ای به متقاضیان هستند.
فرصتی برای اتحادیه حبوبات
ناصر مرادی، رئیس شورای ملی نخود و نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران و رئیس اتحادیه فروشندگان حبوبات و غلات کرمانشاه (علافان) موضوع جابجایی محل فعالیت اعضای اتحادیه فروشندگان حبوبات و غلات کرمانشاه (علافان) را یکی از مشکلات مربوط به این صنف عنوان کرد و بیان داشت: انتقال صنف از وکیل‌آقا به دولت‌آباد سال‌ها پیش زمانی اتفاق افتاد که این محل به عنوان حاشیه شهر مطرح بود اما حالا با توجه به گسترش شهر و قرار گرفتن این محدوده در یک مرکز شهری پر جمعیت، مشکلات ترافیکی و محدودیت فضای مناسب مواجه است.
وی خواستار اختصاص مکانی بزرگتر و مناسبتر نزدیک به کرمانشاه برای توسعه فعالیتهای این صنف شد وافزود: از آنجایی که این صنف با توجه به روز شدن دستگاهها و پیشرفت آنها نیاز به طرح توسعه‌ای دارد ما احتیاج به محلی با متراژ بیشتر داریم که امیدواریم این اتفاق بیفتد و محلی در نزدیکی کرمانشاه که هم اعضا پذیرای آن باشند و هم محل ورود محصول باشند به این صنف اختصاص داده شود.
وی تاکید کرد: اعضای شورای ملی نخود و اتحادیه درخواستی که داریم این است که همچون بعضی شهرها مکانی آبرومند در نزدیکی شهر برای ما در نظر گرفته شود. این مکان بر اساس نیاز و ورود محصولات باید باشد .