فرصت توسعه را از اورامانات نگیریم

مساله توسعه در پاوه و اورامانات با توجه به ساختار طبیعی و توپوگرافی منطقه با موانع و مشکلات عدیده ای مواجه است و عملا فرصت ها و گزینه های چندانی برای برون رفت از شرایط عدم توسعه پیش روی مجموعه مدیریتی استان وجود ندارد. بافت کوهستانی و عدم وجود زمین های مساعد عملا فرصت سرمایه گزاری در کشاورزی را در این منطقه به صفر رسانده است. از سویی دیگر جنگلی بودن بخش اعظم منطقه با توجه به ممانعت های سازمانهای منابع طبیعی و محیط زیست فرصت توسعه صنعتی را نیز از منطقه اورامانات گرفته است.
باغداری و تجارت البته بیشتر از نوع قاچاق آن در سالهای گذشته همه توان و ظرفیت اقتصادی منطقه بوده‌است، که حوزه تجارت آن با سختگیری های خاص در مرزها و نوسانات مناسبات منطقه ای و بسته شدن بدون برنامه ریزی مرزها و خطرات جانی متعدد برای بخشی از این بازار به ویژه برای کوله بران بوده و هست. این مساله متاسفانه نه تنها وجه اجتماعی منطقه را نیز به یک محور قاچاق خیز زیر سوال برده است بلکه کشته شدن هر از گاهی کوله برها تبعات ملی و حتی بین المللی در افکار عمومی به جا گذاشته است که گاها هزینه های ضد تبلیغی زیادی را برای نظام به دنبال داشته است. در حوزه باغ داری نیز نگاه سنتی به این مساله در سالهای گذشته عملا آن را به یک خرده اقتصاد در حد تامین بخش ناچیزی از معیشت مردم منطقه تبدیل کرده بود.
اما در سه سال گذشته اتفاقات و تحولاتی در منطقه اورامانات رخ داد که نه تنها سبب‌ساز شروع جریانی نو در اقتصاد منطقه است بلکه بخش باغداری و تجارت در این منطقه را نیز با رونقی نسبی به تحرک در آورد.
گردشگری به عنوان بخش قابل توجه و مهم توسعه استان در برنامه ششم بهترین خاستگاه خود را در دل طبیعت بکر، فرهنگ غنی و جاذبه های کم نظیر اورامانات یافت. اتفاق خوشایندی که جوانان خوش ذوق منطقه با حمایت های حداقلی دولت آن را پیش بردند و روز به روز با شتاب مناسبی اورامانات را به یک دغدغه ذهنی برای گردشگران تبدیل کردند.
برگزاری مراسم های آیینی نشأت گرفته از فرهنگ غنی منطقه و بهره گیری از ظرفیت های بومی از جمله انار نام اورامانات را بر سر زبان ها انداخت و خدمتی که گردشگری به آوازه ملی انار پاوه نمود در طول سالیان گذشته هیچ اتفاق دیگری با آن برابری نمی کند. مساله ای که باعث افزایش نسبی ارزش افزوده باغات منطقه، رونق گیری اقتصاد روستایی و حتی مهاجرت معکوس در روستا ها گردید.
به نحوی که بوم گردی به عنوان یکی از جذاب ترین عناوین گردشگری که به طور رسمی از سه سال پیش آغاز شد امروز با فعالیت هشت مرکز رسمی در سطح استان در منطقه اورامانات جدای از فعالیت غیر مجاز چند صد خانه کاشانه بیش از ۱۷۰ مورد متقاضی صدور مجوز دارد.
جدای از این، سرمایه گذاران متعددی در دو سال گذشته برای احداث پروژه های گردشگری، چه در حوزه هتلینگ و چه تاسیس مجموعه های تفرجگاهی از جمله احداث تله کابین پا پیش گذاشته اند.
همه این اتفاقات خوشایند با محوریت مردم منطقه شکل گرفته است و دولت و نهادهای رسمی چندان نقش پر رنگی نداشته اند و حتی در برخی از موارد خود به مانعی برای شکل گیری توسعه گردشگری در این منطقه تبدیل شده اند.
برند سازی و شکل گیری رویدادهای بزرگ لازمه و ضرورت پایدار شدن شکل گیری توسعه در این منطقه است. فرهنگ اصیل، لباس محلی، موسیقی فولکلور غنی، طبیعت بی نظیر، محصولات باغی خاص، ظرفیت های تجاری و… همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا بتوانند اورامانات را به عنوان نگین گردشگری غرب کشور مطرح نمایند.
در این مدت کم رویدادهای متعددی در منطقه شکل گرفته است که نشان داده اند هر کدام قابلیت تبدیل شدن به یک اتفاق جذاب و محوری برای منطقه را دارند کما اینکه سیل حضور جمعیت در این مناطق به بهانه بازدید از این رویداد ها خود گواهی بر این مدعاست.
برگزار جشن ثبت ملی مراسم «آگر نوروز» زردویی در سال ۹۶ که در آن نوروز بیش از ۱۰ هزار نفر را به این روستا کشاند، فرصتی بود که در نوروز ۹۷ با ممانعت از برگزاری آن این فرصت را به رقم ثبت ملی آن به نام استان کرمانشاه به استان همجوار و حتی در استادیومی در قلب سنندج منتقل شد. اتفاقی که میتوانست نقشی محوری در جذب گردشگران نوروزی برای استان کرمانشاه داشته باشد، اما متاسفانه با تنگ نظری از کف رفت.
برگزاری رویدادهای «آیین شکرگذاری برداشت انار» نیز در دو سال گذشته نشان داد که تا چه حد اورامانات از توان و ظرفیت گردشگر پذیری بالایی برخوردار است. اتفاق خوشایندی که حتی ساعت ها گیر کردن در ترافیک چند کیلومتری آن لذت بخش بود. اما گویا قرار است این فرصت نیز از اورامانات گرفته شود.
باید توجه کرد که این نوع برخوردهای سلبی با رویدادهای گردشگری فرصت توسعه را از اورامانات حداقل در قسمت استان کرمانشاه خواهد ربود. بهتر است به جای نگاه حذفی با رویکردهای توسعه محور با این مساله برخورد شود که هم منافع مردم تامین گردد و هم نگرانی های مورد نظر امام جمعه محترم پاوه رفع گردد، نه اینکه با نگاه صفر و صدی با آن برخورد شود.
بدون تردید این نوع نگاه نه تنها منافع اقتصادی مردم منطقه و استان را تامین نمی کند، بلکه با فراری دادن سرمایه گذاران فرصت توسعه را از اورامانات خواهد گرفت.
از دیرباز این ضرب المثل همواره در میان ما ایرانی ها مصداق داشته است که «شانس یک بار در خانه آدم را می زند» و شاید دیگر فرصتی برای جبران آن ایجاد نشود. بدون تردید همه شانس اورامانات برای توسعه در سبد گردشگری نهفته است، پس بیایید این شانس را از آنها نگیریم.